حضرت امام موسی کاظم علیه السلام فرمودند:
اَفضَلُ ما یَتَقَرَّبُ بِهِ العَبدُ اِلَی اللهِ بَعدَ المَعرِفَهِ بِهِ، اَلصَّلاهُ وَ بِرَّ الوالِدَینِ وَ تَرکَ الحَسَدِ وَ العُجبِ وَ الفَخرِ؛
پس از خداشناسی، برترین کاری که بنده، به وسیله آن به خداوند نزدیک میشود عبارت است از: نماز، نیکی به پدر و مادر، ترکِ حسد و خودپسندی و فخرفروشی.
تحف العقول، ص391
شرح حدیث:
«قرب به خدا»، هدفی بزرگ و مقدّس است.
چگونه میتوان به خدا نزدیک شد؟
بی شک، کارهایی که پسندیده خداست و به آنها فرمان داده و از بندگانش خواسته است، اگر انجام گیرد، بنده را به خدا نزدیک میکند. نماز یکی از مهمترین دستورهای الهی است و بارها در قرآن، فرمانِ «اقیموا الصّلاه» آمده است.
نیکی به والدین، کار خداپسند دیگری است. در اهمیت آن همین بس که خداوند، در کنار فرمان به خداپرستی، احسان به پدر و مادر را آورده است. «الاّ تَعبُدوا اِلّا اِیّاهُ وَ بِالوالِدَینِ اِحساناَ».(1)
حسد، خودپسندی و فخر، هر سه از صفات ناپسندند.
پرهیز از اینها نیز مایه نزدیک شدن به خداست.
سرآمد همه فضایل و اعمال ک باعث قرب الهی می شود، معرفت خداست. کارهای شایسته دیگر هم از کسی سر میزند که خداشناس باشد و مطیع فرمان او.
از این رو، امام کاظم (علیه السلام) جایگاه والای خوبیهای یاد شده را در مرتبه بعد از معرفت یاد میکند.
نتیجه:
پس اگر انسان خدا شناس باشد می تواند به این چند چیز دست پیدا کند که باعث نزدیکی بنده به خدا می شود.انسان خدا شناس به نماز خود اهمیت می دهد و به پدر و مادر خود احترام می گذارد. و همچنین انسان خدا شناس از گناهانی مثل حسد و خودپسندی و فخر فروشی که او را از قرب الهی دور می کند اجتناب می کند.
1. اسراء(17)، آیه 23.
منبع: حکمت های کاظمی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام کاظم علیه السلام)، جواد محدثی، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول (1390)